Payanda Çeşitleri Nelerdir?

Eğilmiş ya da eğilmekte olan yapılara destek vermesi amacıyla sağlamlık kazandırılan yapılara payanda denir. Genel itibariyle büyük yapılarda kullanım sağlamaktadır. Aynı zamanda mimari bir terim olan payandalar yan destek olarak da adlandırılır. Yapıya güç kazandırmak ve yapıda bulunan yükü zemine taşımak amacıyla da kullanılır. Yan profilinde bakıldığında basamak şeklini almaktadır. Dönemsel yapılarda bulunan payandalar amaç destek sağlamak olsada görünüm olarakta gotik bir yapıda bulunmaktadır. Yapıya destek verilmesi için kullanılan payandalar çoğu zaman farklı farklı çeşitlerle karşımızda çıkmaktadır. Uçan payanda ve cumba payandası olarak iki ana yapıya sahiptir. Bu çeşitler içerlerinde farklı özellikler barındırdığı için birbirlerinden ayrılırlar.  Peki bu çeşitler nelerdir gelin hep birlikte inceleyelim ;

Uçan Payandalar

• Uçan payandalar bir payanda türü olup yapı destekleyici olarak kullanımı sağlanan bir yapıdır. 
• Bu yapılar çatı ve duvar da ki ağırlığı zemine yollayarak yapının uzun süreli bir yapıya çevirmeye yardımcı olurlar. 
• Diğer payandaların aksine duvarla teması bulunmayan uçan payandalar desteği direkt olarak yerden alarak yapının daha sağlam bir yapı haline gelmesine yardımcı olur. 
• Duvarla teması bulunmayan uçan payandalar gotik tarzlarda baş göstermektedir. 
• Antik çağda geliştirilen uçan payandalar yanal destekleyici olarakta bilinir.
• Mimari yapıların çoğunda karşılaşmamız mümkündür.
• En büyük gelişimini gotik çağda tamamlamıştır.
• Çökmekte olan yapıya kurtarıcı olarak da yapılabilir.
• Yapıyı tekrar inşa etmekten kurtaran bir yapıdır.
• Yapıyı ayakta tutması yanı sıra muhteşem görünümlerde sağlamaktadır.

Cumba Payandalar

• Cumba payandası diğer payandaların aksin desteği direkt duvara temas şeklinde gerçekleştirir. 
• Hafif malzemelerden oluşmaktadır.
• Zemin katta bulunan çıkmayı desteklemek amaçlı kullanılır.
• Yapının zemin katında ki çıkma olan yerine montalaması yapılır.
• Duvardan ve alttan destekleyen eğik parçanın çıkması sonucu çıkan yerin yükünü hafifletmek için de kullanılır.
• Destekleyici olarak kullanılan cumba payandalar aynı zamanda estetik görsel olarakta kullanımı sağlanmaktadır.
• Eski türk mimarisinde sıkça kullanılmıştır.
• İsteğe bağlı olarak ta üretimi sağlanmaktadır.
• Taş ve ahşap malzemelerden yapılma cumba payandaları da mevcuttur.